KİM KİMDİR FİRMA REHBERİ Hemen Üye Ol Üye Girşi
Uye Girişi
Giriş
Beni Hatırla
Yeni Üye Kayıt
Haber sitemizin aktivitelerinden yararlanmak için üyelik başvuru yapın.
Hemen Üye Olun
Uye Hizmetleri
 
16 Mart 2025 Pazar
°C

Akyürekli: bölgenin insanına bir kahramanlık bile reva görülmemiş

Birinci Dünya Savaşı’nda Çabakçur Hattı” üzerine bir konferans veren Tarihçi Akyürekli: “Ne hikmetse bu bölgenin insanına bir kahramanlık bile reva görülmemiş. Çabakcur Cephesi’ni maalesef Bingöllülerin bile birçoğu bilmez” dedi.

Akyürekli: bölgenin insanına bir kahramanlık bile reva görülmemiş
04 ARALIK 2013 ÇARŞAMBA 00:48
0
2488
0
AA aa

Tarihçi Mahmut Akyürekli, Bingöl Üniversitesi bünyesinde “1.Dünya Savaşı'nda Çabakçur Hattı” konulu konferans verdi.

Dün saat 14.00'te Rektörlük Konferans Salonu'nda düzenlenen programda konuşan Akyürekli, 1985 yılında ısmarlama tarihçiliği kabul etmediği için tarihçiliği bırakıp 25 yıl boyunca ticaretle uğraşmak zorunda kaldığını belirtti.

Ayürekli, genç tarihçilere tarihçinin ısmarlamacı olamamalarını tavsiye etti.

1.Dünya Savaşında Şeref Meydanı'ndan Mellekan Yaylası'na, Güldar, Seği, Elmalı Cephesi, Oğnut- Cilligöl savunmaları, Masalla Dersi'nden Karer Dağlarına, Kiği Tercan hattına kadar olan bölgede Bingöl halkından oluşturulan Gönüllü Milis Alayları, Gönüllü Milis gurupları ve Aşiret Milis Alaylarının oluşturduğu savunmaları ve fedakarlıklarla kahramanlıkları anlatan Akyürekli, bu kahramanlık destanlarının ne yazık ki yazılmadığını ifade etti.

En fazla sivil zayiat verilen cephe olduğunu belirten Akyürekli: “Çanakkale'den bile daha fazla sivil zayiat verildi bu cephede. Çanakkale çok fazla şehit verdiğimiz, hepimizin yüreğinin acıdığı kanadığı bir yer. Burada da bir o kadar sivil şehit verdik. İkinci ordu bu hattı savunmaya geldiği zaman 35 bin genç sadece bir kışta tifodan öldü. Karlıova yolunda Azizan bölgesinde sembolik bir şehitlik var. 72 bin şehitten bahsedilir. Ama ne yazık ki kesin belgeler yok elimizde. Üzülerek söylüyorum Genel Kurmay arşivlerine müracaat ettiğimizde ya bir belge veriyorlar, yada ‘tasnif dışı' diyorlar. Bu güne kadar bu memlekette ısmarlama tarihçilik yapıldı. Birileri bir tarih ısmarladı, maalesef bazı hocalarımızda bunu yazdılar” dedi.

Doğu Anadolu Cephesi'nin yazılmadığını belirten Akyürekli, Kafkas Cephesi'nde sadece 3. Ordu'nun düzenli olduğunu söyledi.

Akyürekli: “3. Ordu'da çekilince Erzincan'da bir savunma hattı oluşturuldu. Bölge halkının gücünden istifade eden ilk Abdulhamid olmuştur. 1891'de Müşir Zeki Paşa'ya Hamidiye Alaylarını kurdurtur. Bu çerçevede 30 - 36 alay kurulmuştur. Bizim bölgemizde de iki alay kurulmuştur. Bunlardan biri de Karlıova'da 3. Cıbıran Hamidiye Aşiret Alayı'dır” diye konuştu.

Akyürekli, gönüllü süvarilerin çoğunluğunun Musul ve Sarıkamış gibi muharebelerde şehit düştüklerini belirtti.

Erzurum'un işgaliyle Çabakçur Cephesi'nin aktifleştiğini anlatan Akyürekli: “Bu hattımız şöyle kuruldu: nizami asker yok, milislerden oluşturuldu. Sivil güçler 3 ayrı grupta kategori edildi. Çabakçur Müfrezesi kuruldu. Ayrıca Şin, Oğnut, Kale, Ardeşin, Darahini, Karer müfrezeleri kuruldu. Bu müfrezelerin her birinde 300 – 500 kişiden oluşuyordu. Buradaki askerler gönüllü halkla birlik oluşturularak müfrezeler oluşturuluyordu. Mesela Çabakçur Müfrezesi'nde her aşiretten, her kabilden, aileden bir fert bulunuyordu. Her erkek silahını alıp gönüllü olarak bu müfrezelere katıldı. Bu müfrezelerin başlarında da subaylar vardı. Mesela Çabakçur Müfrezesi'nin başında Osman Toktay'dır. Mahiyetinde 600 gönüllü Çabakçur Milisi vardı. Bunların çoğu şehit düştü.”

Müfrezeleri oluşturulan birliklerden bahsedilmediğine dikkat çeken Akyürekli: “Çanakkale bir kahramanlık destanı yazılmış yerdir ama Çabakçur Cephesi'nde de bir kahramanlık destanı yazıldı. Ne hikmetse bu bölgenin insanına bir kahramanlık bile reva görülmemiş. Çabakçur Cephesini maalesef Bingöllülerin bile birçoğu bilmez. Çünkü anlatılmadı, tarihi vesikalar saklandı. Maalesef bu güne kadar ciddi bir çalışma da yapılmadı. Bu konuda genç tarihçiler çalışmalar yapmalı ve bazı şeylerin üzerine gitmeli” dedi.

Çabakçur Cephesi'nin Çanakkale'den sonra Mishak-ı Milli sınırlarındaki en büyük ikinci savunma hattı olduğunu belirten Akyürekli, 1916'dan 1918'e kadar 3 yıl devam eden savaşı detaylarıyla anlattı.

Akyürekli, konferans sonunda Cibran Aşiret Alayı Komutanı Tokliyanlı Halit Beyin savaşta giydiği Hamidiye Subayı kıyafetini de katılımcılara gösterdi. 

YORUM YAZIN
Profiliniz ziyaretci statüsünde görünüyor. Yorumlarınız aşağıdaki isimle yayınlanacaktır
Değiştir
Dilerseniz web sitemize üye olarak daha özgün bir profil oluşturabilir ve yorumlarınızı hesabınızdan takip edebilirsiniz
Kodu Girin
Yapacağınız yorumların şiddet ve hakaret içermemesine lütfen dikkat edin. Aksi taktirde yorumlarınız onaylanmayacaktır. Gönder
16.03.2025
07:06
Bingöllü Şeyma sözünü tuttu! Türkiye Şampiyonu oldu
Bingöllü Şeyma sözünü tuttu! Türkiye Şampiyonu oldu
Elde edilen başarıdan büyük övgüyle bahseden Bingöl Valisi Ahmet Hamdi Usta: 'Avrupa Şampiyonasında da aynı başarıyı bekliyorum senden ve sana güveniyorum.'
16.03.2025
07:04
Bingöl`de yılın doktoru ve sağlık çalışanı seçildiler
Bingöl'de yılın doktoru ve sağlık çalışanı seçildiler
İl Sağlık Müdürü Tatlı ve Bingöl'de yılın doktoru ile yılın sağlık çalışanı seçilen isimler, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın teşrifleriyle gerçekleştirilen programda Bingöl'ü temsil ettiler.
16.03.2025
06:57
Bingöl`de 17 Bin haneye maddi destek
Bingöl'de 17 Bin haneye maddi destek
Bingöl Valisi Dr. Ahmet Hamdi Usta: 'Sosyal dayanışmayı güçlendirmek ve ihtiyaç sahiplerine destek olmak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.'
16.03.2025
06:55
Berdibek:
Berdibek: 'Karlıova AK Parti hizmetleriyle gelişiyor'
Karlıova'da muhtarlarla yapılan toplantı sonrasında konuşan AK Parti Milletvekili Feyzi Berdibek, '3 dönem muhtarlık yapan arkadaşlarımız sorunumuz kalmadı diyor. Demek ki, bir gelişim var, bir dokunuş var. Bu dokunuşların yürütülmesinde ciddi bir diyalog var. Kalan hizmetlerin aktarılması için el birliği halinde elimizden geleni yapmaya hazırız.'
16.03.2025
06:53
Bingöl`de trafik kazası: 2 yaralı
Bingöl'de trafik kazası: 2 yaralı
Bingöl'ün Solhan ilçesinde kontrolden çıkan otomobilin takla attığı kazada 2 kişi yaralandı.
16.03.2025
06:52
12 Bingölspor 3 puanı kaptırmadı!
12 Bingölspor 3 puanı kaptırmadı!
Şampiyonluk yolunda kritik bir sürece giren 12 Bingölspor, Kurtalanspor deplasmanından 3 puanlık galibiyetle yarıştaki iddiasını sürdürdü. Gözler, pazar günü oynanacak Hakkâri Zap Spor ile Şırnak Petrolspor maçında…
Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları gazete ve haber kaynaklarına aittir
©Copyright 2017
Haberler, Fotoğraf Galerisi, Video Galerisi, Köşe Yazıları ve daha fazlası için arama yapın