Hayatını kaybeden sigortalıların çocuklarına yetim aylığı bağlanıyor. Ancak, kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık alanlar ile herhangi bir işte çalışanların yetim aylığı kesiliyor.
Evli olmayan, boşanan veya dul kalan kız çocuklarına yetim aylığı bağlanırken, yaşlarına bakılmıyor. Erkek çocukları ise normalde 18 yaşına kadar yetim aylığı alıyor. Erkek çocukların yetim aylığı, öğrenimleri devam ediyorsa lise ve dengi öğrenimde 20 yaşına, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşına kadar ödeniyor. Her bir çocuğa, ölen anne ya da babanın emekli aylığının yüzde 25'i oranında aylık bağlanıyor. Kendisinden başka aylık alan bulunmuyorsa, bu durumda anne veya babanın aylığının yüzde 50'si oranında aylık ödeniyor.
ÇALIŞMAMA KOŞULU ESNETİLDİ
Bu yıl mart ayında çıkartılan 7103 sayılı torba yasayla, yetim aylığı alan gençler için önemli bir düzenleme yapıldı. Buna göre, öğrenimlerine devam edenler, 4/a (işçi) statüsünde çalıştıkları takdirde de yetim aylığı alabilecekler.
Daha önce bu istisna sadece Yükseköğretim Kanunu uyarınca üniversitelerde kısmi süreli (Part- time) çalıştırılanlara uygulanıyordu. Onlar da ancak, kazançları asgari ücretin altında kaldığı sürece aylık almaya devam edebiliyorlardı.
Yapılan bu düzenlemeyle, öğrenimlerine devam eden gençler, yetim aylıklarının kesileceği korkusu yaşamayacak. Hem çalışıp hem öğrenimlerine devam eden bu gençler, söz konusu yaşlara kadar yetim aylığı alabilecekler.
KİMLERİN ÇOCUKLARINA YETİM AYLIĞI BAĞLANIR?
Emeklilik, yaşlılık aylığı almakta iken ölenlerin hak sahibi çocuklarına ölüm aylığı bağlanır. Emekli olmadan veya çalışırken ölen sigortalıdan dolayı ölüm aylığı bağlanabilmesi için ise Emekli Sandığı (4/c) ve Bağ-Kur (4/b) statüsünde en az 1800 gün prim ödenmesi şartı aranıyor. SSK (4/a) statüsündekiler için de en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup toplam 900 gün sigorta ödemiş olmak gerekiyor.
Bağ-Kur'lu hak sahiplerinin ölüm aylığı bağlatabilmesi için ölen sigortalının genel sağlıksigortası primi dahil, kendi sigortalılığından dolayı prim ve prime ilişkin hiçbir borcunun bulunmaması veya borcun ödenmesi zorunlu. Emekli Sandığı ve Bağ-Kur sigortalılarının hak sahipleri, prim süresinin yetersiz kalması durumunda askerlikborçlanması yapabilirler.
YETİM AYLIĞI ALAN KIZLARA 24 AYLIK ÇEYİZ YARDIMI
Yetim aylığı alırken evlenen kız çocuklarına, 24 aylık tutarında çeyiz yardımı yapılıyor. Yetim aylığı 400 lira olan kız çocuğuna, “evlenme ödeneği” adı altında 9 bin 600 lira çeyiz yardımı veriliyor.
Çeyiz ödeneği alan kız çocuğu iki yıl içinde eşinden boşanırsa veya eşini kaybederse yeniden yetim aylığı bağlatabilmek için çeyiz yardımı aldığı tarihten itibaren 24 aylık sürenin dolmasını beklemek zorunda. Kız çocukları, bu bekleme döneminde Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamında ücretsiz sağlık hizmetlerinden yararlanırlar.
