Bingöl'de nasıl büyüdüler?

Her geçen gün yeni bir işletmenin açıldığı Bingöl'de üretenler kazanıyor. Onlar ürünlerini ithal değil, ihraç ediyorlar. Kimileri emekli olup girdiği sektörde çıkışı yakaladı, kimileri baba mesleğini devam ettirerek bölgede güç kazandı. İşte herkesin esnaf olduğu ama herkesin esnaflık yapamadığı Bingöl'de üretici firmaların hayatların kısa özetler….
Bingöl'ün tek ihracatçısı
Burakgazi İnşaat Maden Şirketi'nin sahibi Zeki Burakgazi, emekli bir öğretmen.
Bingöl doğumlu Burakgazi, 1971'de ilkokul öğretmenliğine başladı. Ticaretle uğraşan bir aileden gelen Zeki Burakgazi, inşaatçıların, eczacıların bulunduğu ailesinde, hep öğretmen olmayı istedi. Kendisini insan yetiştirmeye hazırlarken, ailesi de onu motive etti. Aslında, 6,8 büyüklüğündeki 1971 Bingöl depremi de tercih imkânı bırakmamış.
Zeki Burakgazi o dönemi, "Ağabeyim Ankara Eczacılık'ta okuyordu. 6.8 şiddetindeki depremle Bingöl'de hayat durdu. Harabe bir ilden üniversite okumaya başka ile gitme sıkıntı olacaktı. Gazi Eğitim Enstitüsü resim bölümünü kazanmıştım. Depremden dolayı askıya aldık" diye anlatıyor.
44 yaşında kendi isteğiyle emekli olan Burakgazi, biraz da hayatı kendine ayırmayı istemiş. Memleket için bir şeyler üretmek üzere kolları sıvamış sıvamasına da yaşanan terör olayları yüzünden bir yıl sonra yurtdışına çıkmak zorunda kalmış. Almanya'da akrabalarının yanına gitmiş, bu ülkede ve Macaristan'da iş kurmak için araştırmalar yapmış.
Bana Da Yâr Olmaz
Macaristan'da plastik doğrama ve koltuk kanape imalatı planlamış ancak Osmanlı'nın Macaristan'da kalmadığını düşünüp, "Ecdada yâr olmayan bana da yâr olmaz" diyerek ülkeye dönmüş. Her şeyi göze alıp Bingöl'e geri gelen Burakgazi, "Teröre rağmen kendi insanımıza faydalı olmayı hedefledim" diyor.
Mermer işine bir arkadaşının teklifiyle başlayan Zeki Burakgazi, 300 bin dolarlık yatırımla 2000 yılında kurduğu tesisinde Elazığ, Diyarbakır, Marmara Adası'ndan temin ettiği mermer bloklarını kesip işliyor 16 işçi ile mutfak tezgâhı, merdiven basamağı ve zemin döşemesi mermerleri yapan Burakgazi, KKTC'den gelen talepleri de karşılıyor.
Deprem konutçuları dolandırdı
ZEKİ Burakgazi, 2003'teki Bingöl depreminden 2 kez mağdur olmuş. Depremde tesisi hasar gören Burakgazi, deprem konutu yapan firmaların da aldığı 40 bin YTL'lik mermerin parasını ödemeden ortadan kaybolduklarını söyledi.
Çam sakızı armağan beni çok mutlu etti
KKTC'YE ihracat yapan Burakgazi, yıllık 40 bin dolar cironun 30 bin dolarının ihracattan sağlandığını belirterek, şunları söyledi: "İhracata çam sakızı çoban armağanı bir katkı bile beni çok mutlu ediyor. Üretmeye, topluma faydalı olmaya yürekten inanan bir insanım. Ülkemiz güzel, dolu dolu bir ülke. Atamızın bıraktığı ülkeyi layık olduğu yere taşımak bizim görevimiz. İyilik yapmadan ölmeye utanmak gerekir."
Lavaşın son tüketim tarihini uzatıp Almanya'ya satacak
SERPA Gıda'nın sahibi Mehmet Buhan ile fabrikasını gezerken, işin aşın bölge için önemini vurgulayıp durdu. "Çalışan yanlış yapmaz. İnsanları sokaktan kurtarırsak terör batağı da kurutulur" diyen Buhan, 8 çocuklu Bingöllü çiftçi bir ailenin çocuğu olarak, gençliğinde inşaat işçiliği, lokantada bulaşıkçılık gibi işlerde çalıştı. Askerlik sonrası Bingöl'de büfeyle ticarete atıldı. Yıllarca al-sattan sonra üretime girdi. Şekerpare, mantı, erişte ve yufka imal edip satıyor. Yufka imalatında kullanılan Yunan tasarımı makinenin Türk yapımını geliştirten Buhan'ın yeni ürünü lavaş ekmeği. Dürüm döner için Almanya'dan talep edilen lavaşın son kullanım tarihini 1 yıla uzatmak için çalışma yapan Buhan, böylece ihracatının da önünü açacak
'Terörü fabrikalar bitirir 3 holding bir İl'e el atsın'
BİNGÖL adım başı kahvehanelerle dikkati çeken bir il. Bingöl Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Burhan Seçkin, "İşsizlik oranımız Türkiye ortalamasının iki katı. Şehirde iş yok, gençler kahvede oturuyorlar. 15-20 metrede kahvehane var. Eskiden memur olmak isteniyordu, o da tarih oldu" dedi. Seçkin, teşviklerden yararlanamadıklarını ifade ederken de, şunları söyledi: "Bölgedeki 11 ilin kaderleri aynı. Teşvikten yararlanamadık. Teşvik paketleri bu iller için çıkıyor ama yaygınlaştırıldığında bize yatırımlar gelmiyor. Gelen de terk edip gidiyor. 49 il teşvik alırken, kalan illerin günahı ne. Şehirler arasında küsmeler de oluyor. Defalarca paket açılıyor, artık inandırıcı olsun. Gerçekçi olsun. Doğu'ya mal edip bir şey çıkmayınca batıdaki insan da 'Ne kadar çok paket çıkıyor' diyor.
Holdingler Öncülük Yapsın
Burhan Seçkin, geri kalmış illerin kalkınması için holdinglerin öncü olmasını istedi. Seçkin, şu görüşleri dile getirdi: "3 holding bir vilayete el atsa, örneğin bir Koç Holding, bir Sabancı Holding el atsa, yatırım yapsa ortaklık için ildeki işadamları da harekete geçer, başarılı sonuç alırız. Bir Koç, bir Sabancı burada da dünyada da güven duyulan holdingler. Pazar sorunları yok. Bingöl'de yer verilir. Bingöllü işadamlarına güven gelir, kimle çalıştıklarını bildikleri için para da koyarlar." Seçkin'e göre, fabrikalar göçleri önler, terörün önüne geçebilir. Seçkin, "İşi aşı olan kendi işiyle meşgul olur, teröre giden yolu keseriz. 'Fabrika yok, iş yok' diyenlerin elindeki maşayı alırız" dedi
'Süt bulabilsek günde 15 ton da ürün işleyebiliriz'
BİNGÖL'ÜN sayılı üretim tesislerinden biri de Metin Sarı'ya ait. 68 yatak kapasiteli, ortalama yüzde 50–60 doluluk oranı bulunan kentin yıldızlı tek oteline sahip olan Sarı, üretime de girme kararı ile birlikte 3 yıl önce entegre bir süt işleme tesisi kurmuş. 8 kişinin çalıştığı, günlük 20 ton süt işleme kapasitesinin ancak 1–2 tonunu kullanabilen tesiste, ayran, yoğurt ve beyaz peynir imalatı yapılıyor.
En büyük sorunlarını süt bulamama olarak aktaran Metin Sarı'ya kulak verelim: "Süt için daha önce Muş'a gidiyordum. Ama yol parası maliyetleri artırıyor. Rekabet içinde bizi kurtarmıyor. Bingöl merkez ve ilçelerine, köylerine süt bulmaya gidiyoruz, ama yeterli süt bulamıyoruz. Kalitemiz iyi, bölgede iyi satıyor fakat hammadde sıkıntısı var. Bulsak günde 10–15 ton süt işleyebiliriz."
Hayvancılığa da girmeyi istediklerini belirten Metin Sarı, "Yatırımı krediyle yaptık. Hala o krediyi ödeyemedik. Bu sıkıntılardan dolayı yetiştiricilik işine giremedik. Ama hayvancılığı düşünüyoruz. Daha büyük firma olmak idealimiz var" dedi.
Atılım mobilya şirketini idealizm ayakta tutuyor
ATILIM Mobilya, 1996'da 3 idealist genç tarafından Bingöl'de kurulan bir şirket. TV sehpasıyla başlayan üretim, yemek-yatak odaları, büro mobilyaları, mutfak banyo dolapları ile genişletilerek büyüdü.
Yönetim Kurulu Üyesi Münir Buyankara, baba mesleği marangozluktan modern işletmeciliğe geçiş yaptıklarını belirterek, "Fabrikamızda 35 kişi çalışıyor. Yıllık satışımız 1 milyon YTL'ye ulaştı. Yeni yer talebinde bulunduk. 150 kişi çalıştıracak kapasitemiz var" dedi.
Bingöl'de işsizlik oranının çok yüksek, iş bulabilenlerin de büyük şehirlerde mevsimlik çalışanlar olduğunu düşünürsek tahsilat da önem kazanıyor. Buyankara, "Ya sıradan bir işletmeci olacaksın, ya da bizim gibi idealist olacaksın. Şansımızı zorluyoruz. Bingöllü dönemsel olarak 4 ay çalışıyor. Haliyle ayak uyduruyoruz" diyor.
Nüfusu azalıyor
NÜFUSU azalan 5 il arasında bulunan Bingöl'de, 2007 yılı sayımına göre 251 bin 552 kişi yaşıyor. 2000 yılında bu rakam, 253 bin 739'du. En büyük nüfus kaybı köylerde yaşanıyor.