KİM KİMDİR FİRMA REHBERİ Hemen Üye Ol Üye Girşi
Uye Girişi
Giriş
Beni Hatırla
Yeni Üye Kayıt
Haber sitemizin aktivitelerinden yararlanmak için üyelik başvuru yapın.
Hemen Üye Olun
Uye Hizmetleri
 
29 Mart 2024 Cuma
15 °C Kısmen güneşli

Yaz sonu rahat edecek miyiz?

Sağlık Bakanlığı bu hafta Çin'den 10 milyondan fazla Sinovac, Haziranda da 30 milyon BioNTech aşısı geleceğini duyurdu. Bakan Koca 'Yaz aylarında toplumsal bağışıklık yakalanır' dedi ama bu ne kadar gerçekçi? Halk Sağlığı Uzmanları Derneği yöneticisi Prof. Dr. Sarp Üner çarpıcı değerlendirmelerde bulundu.

Yaz sonu rahat edecek miyiz?
20 MAYIS 2021 PERŞEMBE 09:42
1
4073
0
AA aa

Halk Sağlığı Uzmanları Derneği yöneticisi Prof. Dr. Sarp Üner, Hürriyet'ten  Fulya Soybaş'a konuştu ve 7 soruda merak edilenleri yanıtladı. Mutasyonlara bağlı çeşitli varyantların olduğunu ve bulaşıcılık oranlarının  artmış olduğunu belirten Üner,  "‘Kesin bu tarihte kurtuluruz' demek, beklenti oluşturmak yanlış olur. Yolumuz uzun..." ifadelerini kullandı. 

Mutasyonlar bağışıklık oranını yükseltti

Toplumsal bağışıklık neye denir?

Virüse karşı (hastalanarak/aşılanarak) bağışıklık kazanmış insanların sayısının artmasıyla, hastalığın bulaşmasının ve yayılmasının engellenmesine denir. Yani ne kadar çok kişi hastalığa karşı bağışıklık kazanırsa virüsün dirençli birine denk gelme ihtimali de o kadar artar, böylelikle hastalığın bir kişiden diğerine geçme ihtimali de düşer.

Peki toplumsal bağışıklık ne zaman oluşur? Bunu hesaplamak mümkün müdür?

Elbette mümkün. Toplumsal bağışıklığı R0 formülünü kullanarak buluyoruz. R değeri, bir kişinin hastalığı ortalama kaç kişiye bulaştırdığını gösterir ve her hastalığın bulaştırıcılığı farklıdır. Örneğin, grip için bu değer 1-2 kişiyken kızamık için 14- 15 kişi! Hastalığın kişiden kişiye bulaştırıcılığı ne kadar fazla ise toplumsal bağışıklık yüzdesi de o kadar yüksek olur. Hatırlayın, geçtiğimiz yıl, COVID-19 ilk çıktığında, R değeri (kişiden kişiye bulaşma oranı) 2-3'tü. Hadi yüksekten alalım, 1 kişi 3 kişiye bulaştırıyor diyelim; toplumsal bağışıklığın yüzde 67 olması lazımdı. Peki, bugün tablo aynı mı? Hayır, değil. Mutasyonlara bağlı çeşitli varyantlar var ve bulaşıcılık oranları da artmış durumda. 1 kişi 4-5 kişiye virüs bulaştırıyor artık. Yani demem şu ki en başta belirlenen yüzde 67 oranı bugün gerçekçi değil. Bu oran çoktan yüzde 80-85'lere çıkmış durumda. O nedenle ‘Oh, kurtulduk' diyebilmek için bu yeni rakamı göz önüne almalı ya da toplumsal bağışıklık peşinde koşmayı bırakmalı ve sadece aşılamaya odaklanmalıyız.

Tarih vermek yanlış olur

Şu an Türkiye'de toplumsal bağışıklık oranı ne?

Bağışık olmanın 2 yolu var. Ya aşı olacaksınız ya da hastalığa yakalanıp, yeneceksiniz. Sağlık Bakanlığı verilerine göre 18 Mayıs itibarıyla 4 milyon 971 bin 245 kişi (yüzde 6-7) hastalığa yakalanıp, iyileşti. 2 doz aşısı yapılanlar 11 milyonu (yüzde 13-14), toplam yapılan aşı sayısı da 26 milyonu geçti. Bu da toplumsal bağışıklığın yüzde 20-25 arasında olduğunu gösterir ki biz varyantları da düşününce yüzde 80-85 olmalı dedik. O nedenle ‘Kesin bu tarihte kurtuluruz' demek, beklenti oluşturmak yanlış olur. Yolumuz uzun...

Aşılamayı hızlandırmak şart

Aşılar peki? Herkesi bağışık hale getirmiyor mu?

Aşıladığımız her kişi maalesef bağışıklık kazanmıyor. Aşıların etkinlik ve etkililik oranları farklı. Etkililik, etkinlikten her zaman düşüktür. Ne demek istiyorum? Faz 3 çalışmaları sonrası, hani çıkıp, ‘Aşımız şu kadar oranda etkindir' deniliyor ya işte o laboratuvar ortamında, en mükemmel koşullarda bulunan rakam. Gerçek hayatta öyle olmuyor. Mesela, Çin'den tedarik edilen Sinovac aşısının etkililiği Şili'de yüzde 67, Endonezya'da yüzde 96, Pfizer/BioNTech aşısının ise etkililik oranı İsrail'de yüzde 94 olarak belirlendi. Anlayacağınız aşıdan aşıya göre bağışıklık oranı değişebilmekte. Kısaca aşıladığımız her 10 kişiden 1-2'sinin bağışıklık kazanmadığını düşünebiliriz.

90 milyon doz yeni aşı gelecek. Toplumsal bağışıklığın yüzde 80-85 seviyelerine çekilebilmesi için çare olmaz mı?

Olur, tabii. Ama öncelikle aşı gelecek, şu an sınırlı sayıda var, bu bir. İkincisi de aşılar gelir gelmez hızlanmak lazım. Hedefe varabilmek için, diyelim ki yaz sonu, çok çok hızlı aşılama yapmak şart!

Şu an aşılama hızımız ne?

4 ayı aşkın sürede toplumun yüzde 14'ünü aşılayabilmişiz. Aynı hızda gidersek, önümüzdeki 4 ayda da yüzde 14 diyelim, toplumun yüzde 28'i edecek. 1 yılda da yüzde 42 olacak. Yani bu aşılama hızıyla toplumsal bağışıklık oranına ancak 2022 yaz aylarında ulaşmak mümkün. Ama o zamanda eski aşıladıklarımızın bağışıklığı düşecek, yeniden aşılama gerekecek. Bu böyle sarmal şeklinde devam edecek. O nedenle ne kadar hızlı hareket edersek o kadar iyi. Mesela Almanya ile nüfusumuz neredeyse aynı. Bizden 3 hafta önce aşılamaya başlamış ve bir doz aşıda bizim iki katımız kadar yapmış. Oysa biz yarışa hızlı başlamıştık hatta şubatta onları geçtik ama sonra yavaşladık. Şu an tek dozda 26 milyon civarındayız. Ortalaması günde 200 bin aşı eder ki son 2 haftadır 100 binlerdeyiz. Günlük en az 500 bin aşı seviyelerine çıkalım ki rahat nefes alalım.

Nasıl hızlanacak peki?

Sağlık personeli içerisinde yüzde 10, 60 yaş üzerinde ise yüzde 20-25 kadar aşı olmayan var. Bu kişiler tespit edilmeli, neden aşı olmadıkları sorulmalı. Nedeni tespit edildikten sonra da aşının neden önemli olduğu konusunda hem bu gruba hem de aşı tereddütü yaşayanlara eğitim verilmeli. Çünkü maalesef ki bizde sağlık- eğitim okur yazarlığı çok düşük. Aşı şu an bizim elimizdeki tek ve en etkin silah.

YORUM YAZIN
Profiliniz ziyaretci statüsünde görünüyor. Yorumlarınız aşağıdaki isimle yayınlanacaktır
Değiştir
Dilerseniz web sitemize üye olarak daha özgün bir profil oluşturabilir ve yorumlarınızı hesabınızdan takip edebilirsiniz
Kodu Girin
Yapacağınız yorumların şiddet ve hakaret içermemesine lütfen dikkat edin. Aksi taktirde yorumlarınız onaylanmayacaktır. Gönder
28.03.2024
23:45
Bingöl sandık başına gidiyor!
Bingöl sandık başına gidiyor!
Tüm Türkiye'de olduğu gibi Bingöl'de de halk, 31 Mart 2024 Pazar günü merkez ve 7 ilçe ile 3 belde belediyesinin başkanı, belediye meclis üyeleri ile il genel meclis üyeleri ve muhtarların belirlenmesi için sandık başına gidilecek. Kim, nasıl oy kullanacak, neler yasak olacak? İşte Bingöl seçimine dair tüm detaylar….
28.03.2024
23:40
Çapak:
Çapak: 'Üniversitemiz kendi emsalleri arasında bir numara'
'Gelişimde Lider Üniversite' sloganıyla hareket ettiklerini belirten Bingöl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İbrahim Çapak, 'Bütün olarak bakıldığında üniversitenin geldiği nokta, kendi emsalleri arasında bir numara. Hem fiziki olarak hem de nitelik olarak, nicelik olarak bu böyle. Fiziki anlamda 110 hektar iken, halihazırda 324 hektara çıkarıldı. Türkiye'de bal alanında ilk Avrupa Birliği Coğrafi İşaret Belgesi alan bal bizimki olacak' dedi.
28.03.2024
23:36
MEB açıkladı! 1 Nisan`da okullar tatil olacak
MEB açıkladı! 1 Nisan'da okullar tatil olacak
Türkiye 31 Mart günü sandığa gitmeye hazırlanırken yapılacak seçimlerin ertesi günü, eğitime 1 gün ara verilmesine ve öğretmenlerin idari izinli sayılmasına karar verildi.
28.03.2024
11:30
Bingöl`de iki ayrı kaza! 2 ölü, 3 yaralı
Bingöl'de iki ayrı kaza! 2 ölü, 3 yaralı
Bingöl'de gece yarısı meydana gelen iki ayrı trafik kazasında 2 kişi hayatını kaybetti, 3 kişi de yaralandı.
27.03.2024
23:07
Bingöl Üniversitesi 30 Sözleşmeli Personel Alacak
Bingöl Üniversitesi 30 Sözleşmeli Personel Alacak
Bingöl Üniversitesi Rektörlüğü'nden yapılan duyuruda, ortaöğretim mezunu toplam 30 destek, güvenlik ve büro personelleri alınacağı belirtildi. Aranan şartlar ve başvuru tarihleri şöyle;
27.03.2024
23:05
Vali Güner Orbay Ortaokulu yine gönüllere dokundu
Vali Güner Orbay Ortaokulu yine gönüllere dokundu
Ramazan ayı vesilesiyle topladıkları nakdi ve ayni yardımları maddi durumu iyi olmayan öğrencilerin ailelerine dağıttılar. Okul Müdürü Arslan; 'Ailelerimizin yanında olmak, bu mübarek ayda dualarına mazhar olmak tek gayemizdi. Tabi bu uygulamamız örnek olursa, bundan da mutluluk duyarız.'
Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları gazete ve haber kaynaklarına aittir
©Copyright 2017
Haberler, Fotoğraf Galerisi, Video Galerisi, Köşe Yazıları ve daha fazlası için arama yapın