Özellikle Fransız İhtilalı ile başlayan milliyetçilik fikrinin son süreçlerde tekrardan nüksettiğini belirterek sunumuna başlayan Karaman, gerek ABD gerekse diğer Avrupa ülkelerinde bu fikrin yoğun olarak işlendiğini belirtti. Nükseden bu hastalığın, son süreçte Türkiye'ye yerlilik ve millilik politikalarıyla nüksettiğini söyleyen Karaman, Müslümanlar olarak bu konuda dikkatli olmamız gerektiğini vurguladı.
Sunumunun devamında milliyetçilik akımının batıdaki gelişiminden bahseden Karaman, bu temelin asıl olarak Hıristiyanlık dini ile geliştiğini belirtti. Hıristiyanlığın bilhassa skolastik dönemde kendisini otoriter ve baskın kılması halkta yeni bir arayışa sebebiyet verdiğini vurguladı. Otoriter ve baskıcı yapıya karşı doğan milliyetçiliğin kısa sürede dünyaya yayıldığını belirten Karaman, bu hastalığın her toplumda farklı algılandığını söyledi.
Milliyetçiliğin, İslam dünyasına 19. yüzyıldan itibaren girdiğini belirterek sunumuna devam eden Karaman, bilhassa Osmanlı toplumları üzerinde etkisini gösterdiğini söyledi. Osmanlı toplumuna birçok alanda milliyetçilik fikrinin sokulduğunu söyleyen Karaman, bu yöntemlerden birinin de misyonerlik olduğunu belirtti. Haddizatında eğitim politikalarıyla da milliyetçilik fikrinin işlendiği Osmanlı toplumlarında bunun yabancı okullar vasıtasıyla gerçekleştiğini vurguladı. Böylece milliyetçiliğin İslam dünyasına nüfuz ettiğini belirtti.
Dünyaya yayılma iddiasında olan milliyetçilik fikrinin son yüzyılda emperyalizm ve bu bağlamda sömürgecilik vasıtası ile bu iddiasını gerçekleştirme yönünde çabaladığını söyledi. Çeşitli yerlerde başlayan milliyetçilik akımlarının doğu toplumlarında yoğun bir şekilde işlendiğini söyleyen Karaman, bilhassa Mısır üzerinde bir Arap milliyetçiliği fikrinin oluşturulduğunu aktardı.
Türkiye'de milliyetçilik fikrinin, Yahudilerin etkisiyle, Jön Türkler ile başladığını belirten Karaman; Ahmet Cevdet, Ziya Gökalp, Ali Suavi, Yusuf Akçura gibi isimlerin de bu akımı yaygınlaştırmak için çalıştıklarını vurguladı.
Son olarak Kur'ani anlamda millet kavramına değinen Karaman, “Kendini bilmeyenden başka İbrahim'in dininden(milletinden) kim yüz çevirir? Andolsun, biz İbrahim'i bu dünyada seçkin kıldık. Şüphesiz o ahirette de iyilerdendir.” (Bakara 130) ayetini delil gösterdi. Bu kavramın esasında din anlamında kullanıldığını ve Kuran'ın millet tanımının din, şeriat anlamına geldiğini belirtti. Biz Müslümanlarında eğer bir millet seçeceksek bu milletin İbrahim milleti olması gerektiğini söyledi.
Program soru-cevap faslının ardından sona erdi.
