Ölümlerin çok yaşandığı bir şehir!

Yeni Doğan Canlandırma eylemi, doğum sonrası yeni doğan bulgularının doğru değerlendirilmesi, resüsitasyon işlemlerinin uygun ve hızlı bir şekilde yapılması, asfiksiye bağlı ölümleri ve gelişebilecek nörolojik sekellerin önlenmesinde büyük önem taşımaktadır.

Bu kapsamda Sağlık Bakanlığı tarafından bebek ve yeni doğan ölümlerinin önlenmesi amacı ile yürütülmekte olan Yeni doğan Canlandırma Programı ( Neonatal Resusitasyon Programı- NRP) kapsamında, Bingöl'de doğum yaptırılan hastanelerde çalışan personele yönelik NRP uygulayıcı eğitimi ve güncelleme eğitimi bir otelde gerçekleştirildi.

Gerçekleşen Programa, Vali Ali Mantı'nın yanı sıra, İl Sağlık Müdürü Mehmet Emin Gündoğdu, Halk Sağlığı Başkanı Dr. Vedat Söyiler, Kamu Hastaneleri Başkanı Uzm. Dr. Halim Kaysadu, Bingöl Devlet Hastanesi Başhekimi Dr. Ali Ekin, Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Başhekimi Ferhat Korkutata ve kursiyerler katıldı.

Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı Çocuk, Ergen, Kadın ve Üreme Sağlığı Birimi tarafından organize edilen programın sunum konuşması ‘Yeni doğan canlandırma programı' sorumlusu Mevlide Yazıgan tarafından yapıldı.

Yazıgan; “Bazı ülkelerde hemen hemen hiç Yeni doğan ölümleri olmamakla birlikte ya da yeni doğan ölümlerinin oranın az olduğunu, bazı yerlerde ise yeni doğum ölümlerinin daha yüksek olduğunu görmekteyiz.  Türkiye'de bebek ölüm hızlarına baktığım zaman 1990'lardan bu yana hem bebek ölüm hızımızda hem de yeni doğan ölüm hızımızda belli bir düşüş görülmekte. 2000'li yıllardan itibaren de bu ölüm hızının da biz bir düşüklük göremiyoruz.  Aynı seyirde devam ediyor.  Bunun nedeni de, 1998 yılında NRP eğitimleri başladı. Ülkemizde ilk olarak bu eğitimler İzmir'de ve Türkiye'nin haritasının diğer tarafında da Van ilinde başlatıldı” diye konuştu.

“2009 yılında Türkiye'nin bütün şehirlerinde, NRP eğitimleri yapıldı”

2009 yılında Türkiye'nin bütün şehirlerinde NRP eğitimleri yapıldığını ifade eden Yazıgan, Türkiye'de NRP eğitimi almayan hiçbir il kalmadığını, bu düşüş seyrinin bir şekilde devam etmesinin en büyük nedenin de artık önlenebilir ölümlerin azalması olduğunu söyledi.

Yazıgan; “Türkiye'de çocuk ölümlerine baktığımız zaman zaman yarı yarıya, 5 yaş altı ölümler ve yeni doğanlarda ise yüzde 50 seviyesinde.  Türkiye'de en çok yeni doğan ölümleri ise 2 ile 7'nci günlerde gerçekleşiyor. Bu oran da yüzde 56.  Birinci günde ise yüzde 18'lere kadar düşmüş,  onun da en büyük nedeni NRP eğitiminin Türkiye'de tam olarak yerleştirilmesi. Bizasfiksi den kaynaklı bebeklerimizi artık daha az kaybetmeye başladık. Türkiye'nin bölgelere göre 5 yaş altı ve neonatal ölüm hızlarına baktığımız zaman Doğu Anadolu ve Kuzey bölgelerimizde 5 yaş altı ölümlerinin daha çok, diğer bölgelerimizde ise yeni yeni doğan ölümlerin daha fazla olduğunu görmekteyiz.” İfadelerini kullandı. 

Türkiye'de yeni doğan ölümlerine bakıldığı zaman asifiksinin perinatal denen nedenden kaynaklanan sorunlardan yüzde 6 olduğunu anlatan Yazıgan; “Bu dünyaya göre, ülkemizde çok düşük bir rakam asifiksi kaynaklı bunu da dediğim gibi NRP eğitimleri, artı yeni doğan yoğun bakımlarımızın sayısının artması, eğitimli bir ekibin çalışması ile birlikte bizasifiksiden kaynaklı yeni doğan ölümlerini azalttığımızı düşünüyoruz” diye konuştu.

Temel ölüm ve son ölüm nedenlerinde karşılaştırdığınızda yine asifiksi ve perinatal kaynaklı nedenlerin halen yüzde 6 olarak göründüğünü dile getiren Yazıgan şunları söyledi:

“Yeni doğan ölümleri gelişmekte olan ülkelerde, anneler ve yeni doğanların yaklaşık yarısı doğumun hemen ardından eğitimli personel ve uygun tıbbi bakımı alamamaktadır. Yaşamın ilk haftasında sunulacak uygun bakımla ne yapabileceğiz, biz bu ölümleri nasıl önleyebileceğiz?  Yeni doğan yaşatmada etkin birçok girişimler var, fakat bu girişimlerin en büyük payı yeni doğan canlandırma programının yerleştirilmesiyle ki oluyor bu da yüzde 6 ile yüzde 42'lik bir dönemi kapsıyor. Yeni doğan canlandırma programının NRP'nin nereye vermeye başlıyoruz;  öncelikle amacımız doğumda bulunan tüm sağlık çalışanlarının standart bir canlandırma uygulayabilmesi için gerekli bilgi ve becerilerle donatılmasını hedeflemek.”

Şu an Türkiye'de 384 aktif eğitimci ve 128 aktif kurs sorumlusu bulunduğunu ifade eden Yazıgan, “Eğitimler yıllara göre değişkenlik göstermekle fakat eğitimlerin az olduğu yıllar genelde kitabımızın ve materyallerimizin güncellendiği zamanlar belli bir süreye kapladığından dolayı o yıllarda eğitimlerimiz biraz düşüyor. Kurs sayısı düşünce otomatik olarak katılımcı sayıları da ona göre düşmektedir” dedi.  

“1998'den itibaren, Türkiye'de NRP eğitimleri başladı”

1998'den itibaren, Türkiye'de NRP eğitimleri başladığını anlatan Yazıgan, “Şu an 2017 yılına kadar hatta 2018'de de şu an itibarıyla 60 binden fazla kişi bu eğitimi almış. Bunun yanında uluslararası eğitimler de yapılıyor. Türkiye'deki eğitimciler diğer ülkelere de gidiyor. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne gidildi, Sudan'a Afganistan, Moritanya Cubudi, Senagal,  Azerbaycan,  Özbekistan ve Gine'ye gidildi.  Uluslararası katılımcı eğitimler,  bazen de diğer ülkelerden kişiler, bizim ülkemize geliyorlar, bu genelde Ankara'da yapılıyor eğitimler. Bunlar, Özbekistan Türki Cumhuriyetler, Irak,  Moğolistan Somali ve D-8 ülkeleri kapsamında da Endonezya İran Nijerya Malezya ve Pakistan gelerek 3 günlük bu eğitimi aldılar” diye konuştu.

 “Bingöl geçen yıllarda yeni doğan ölümlerinin çok yaşandığı bir şehir”

Bingöl sağlık İl Müdürü Mehmet Emin Gündoğdu da, Bingöl olarak geçen yıllarda yeni doğan ölümleri, sıralamasında Türkiye'de çok istenilen bir noktada olmadıklarını söyledi.

Gündoğdu, “Baktınız zaman sonlardan olmamız hesabıyla bu eğitimlere çok ciddi anlamda değer vermekteyiz.  İlimiz genelinde baktığımızda yeni doğan ölümleri ile ilgili önlenebilir ölümlerin yüksek olması ve bu önlenebilir ölümlerinde eğitimlerimizle, fiziki şartların düzeltilmesi ile askari seviye indirilmesi bizim amacımız.  Bu konuda NRP eğitimleri yıl içerisinde şuan ilkini yaparak, ikincisini sonbaharda yaparak,  eğitimlerimizi bir an önce tamamlayıp, gerek ilçeler olsun, gerek merkezde olsun bunların yapılması için üstümüze düşen ne varsa bu önlenebilir bebek ölümlerini asgariye düşürüp, hedefimiz sıfırlamaktır” dedi.

“Yeni doğan ölümlerini önlemek için hastanede bulunan tüm çalışanlara büyük görevler düşüyor”

Yeni doğan ölümlerini önlemek için hastanede bulunan tüm çalışanlara büyük görevler düştüğünü vurgulayan Gündoğdu, şunları söyledi:  “Dünya Sağlık Örgütünün verilerine baktığımız zaman yeni doğan ürünleri 7 -24 saatte 2 ölüm oranı çok yüksek olması ve sonraki ilk bir hafta içerisindeki ölümlerin oranın yüksek olması,  özellikle doğum salonunda hizmet sunan sağlık çalışanlarının ve sonrasında özellikle sağlık ve hizmetin sunan çalışanlarımızın,  bu konuda bilgi ve becerilerini en azami seviye yüksek olması gerekmekte.  Bununla ilgili de bu çalışmalar İnşallah bize çok ciddi katkılar sunacaktır.”

“Türkiye'de son zamanlarda sağlık alanında ciddi gelişmeler oldu”

‘Yeni doğan canlandırma' programında bir konuşma yapan Bingöl Valisi Ali Mantı, Son yıllarda bizim ülkemizde her alanda olduğu gibi sağlık alanında da ciddi yatırımlar var çok ciddi gelişmeler olduğunu söyledi.

Vali Mantı; “Seviniyoruz ki diğer ülkelerden, bizim ülkemize sağlık alanında, tedavi alma amaçlı ya da önlem amaçlı gelen bir sürü insanlarımız var. Dünyadaki gelen vatandaşlar var, bu da bizim sağlık alanında nasıl iyi ileriye gittiğimizi gösteriyor.  Önemli olan her sektörde olduğu gibi bu sektörde de güven,  doktorlarımıza ve sağlık çalışanlarımıza güven,  son yıllarda ciddi manada artış gösteriyor bunu herkes görüyor,  fiziki yatırımlar çok çok güzelleşti. Yurtdışına gittiğiniz zaman görürsünüz,  yurtdışındaki sağlık tesislerinden daha fazla modern sağlık tesislerine şu anda sahibiz. İngiltere'ye gittiğimizde dünyanın en köklü ülkelerinden bir tanesi, bir baktım ki bizim sağlık tesislerimiz İngiltere'den çok daha iyi ve kaliteli. Doktorlarımızda da, sağlık çalışanlarımızda da aynı şekilde bu kalite devam ediyor. İnşallah bu eğitimlerle de biraz daha atacağına inanıyoruz.  Tekrar bu eğitimden dolayı Sağlık Müdürümüze, yöneticilerimize, sizlere teşekkür ediyorum saygılar” şeklinde konuştu.