Nisan ayının bitkisi: kuşkonmazGenç ilçesinde vatandaşlar, nisan ayı ile birlikte murat nehri havzasında, çalı diplerinde yetişen ve birçok hastalığa iyi geldiği belirtilen kuşkonmaz (melji) bitkisini toplamak için çalıları didik didik arıyor.Kuşkonmaz bitkisinin sadece Nisan ayında yetiştiğini belirten Aydın Söyler isimli vatandaş bu bitkinin nisan ayı sonlarında tazeliğini yitirdiğini ve kartlaşmaya başladığını belirtti. Söyler, '' Kuşkonmaz bitkisi sadece Nisan ayında yetişiyor öyle ki, bu bitkinin yetişmesi ile kartlaşması arasında en fazla 20-25 gün bir süre geçiyor. Bizlerde Nisan ayının ilk haftasından itibaren bu bitkiyi toplamak için bu alanlara geliyoruz. Bu bitkiyi toplarken bir yandan baharın tadını çıkarıyoruz bir yandan da seyrekte olsa topladığımız kuşkonmaz bitkisi ile birlikte akşam menüsü için, tadına doyulmaz sağlıklı bir yemek yeme şansını buluyoruz'' dedi Kuşkonmaz bitkisi hakkında ansiklopedik bilgi Zambakgiller familyasındandır. Anayurdunun neresi olduğu bilinmeyen kuşkonmaz bitkisinin, Asya ve Afrika kıtaları ile Akdeniz havzasında yetişen 150 kadar türü vardır. Bunlardan bazısı ince yapraklan nedeniyle süs bitkisi olarak, kimisi de genç sürgünleri sebze olarak ve yenmek üzere yetiştirilmektedir. kuşkonmaz, ülkemizde Trakya ve Doğu Anadolu'da yabani olarak yetiştiği gibi, bazı yerde kültürü de yapılmaktadır. Çok yıllık dayanıklı otsu bitkidir. Kökü, toprak altındaki kısa rizomundan (kökgövde) uzayan etli ve beyaz saçaklar halindedir. Kumlu ve kuru toprakları seven, özenli bakımı gerektiren kuşkonmaz bitkisi, tohumundan ürer. Ama ağır geliştiğinden bitki kökünden bölünerek çoğaltılır. Gene de bitki ancak üçüncü yılının sonunda ürün verir. Kuşkonmazın gövde, rizom ve kök saçaklarında doğal şekerler, mannit, koniferin adlı glikozit, asparajin ile A ve C vitaminleri bulunur. Kuşkonmazın körpe sürgünleri Batı ülkelerinde makbul bir sebze olarak, soyulup suda haşlanarak ve üzerinde tereyağı gezdirilip maydanoz serpilerek sıkça yenir. Tibbi Etkileri ve Kullanımı Bitkinin genç sürgünleri gibi, rizom ve kök saçakları da tıbbi yönden önemli etkiler taşır. Bu etkileri şöyle sıralayabiliriz: • Güçlü bir idrar söktürücüdür. idrara çok keskin bir koku verir. Bu durum normaldir ve endişeye gerek yoktur. • Kalp yetmezliğinden ötürü bedende oluşan ödemlerin boşaltılmasında etkili olur. Kalbi güçlendirir. • Bedende biriken fazla suların atılmasını sağlar. Böylece kanı temizler. • Kum döktürücüdür. • Cilde canlılık verir. Bu etkileri sağlamak için kuşkonmazın rizom ve kök saçakları sonbaharda bitkinin toprağı kazılıp çıkarılır, iyice temizlenir ve gölgede kurutulur. Parçalara ayrılan kurumuş köklerden 1-2 tatlı kaşığı alınıp 1 bardak suda kaynama noktasına kadar ısıtılır. Daha sonra ateş kısılarak 10-15 dakika daha ısıtma işlemi sürdürülür. Böylece elde edilen dekoksiyondan günde iki kez birer bardak içilir. Ya da daha pratik olarak kuşkonmazın körpe sürgünlerini sebze olarak yediğimizde, bitki bu etkilerini aynen ortaya koyar. Bu nedenle, Batı ülkelerinde sıkça tüketilen bu sebzenin, ülkemiz mutfağında daha sıklıkla yer almasını diliyoruz. UYARI • Böbrekleri rahatsız olan kişiler kuşkonmazı seyrek ve az yemelidir. Bingöl Online Haber Servisi YORUM YAZIN
|
|